I. Cấu tạo bộ máy hô hấp: Chia thành đường hô hấp trên, dưới và nhu mô phổi

Bộ máy hô hấp của con người

1. Đường hô hấp trên gồm khoang mũi, khoang miệng, hầu họng, nắp thanh quản

Đường hô hấp trên

2. Các xoang cạnh mũi bao gồm xoang trán, xoang hàm, xoang sàng và xoang bướm

Các xoang mũi

1. Xoang bướm; 2. Xoang sàng; 3. Xoang hàn; 4. Xoang trán

3. Đường hô hấp dưới gồm thanh quản, khí quản, phế quản, các tiểu phế quản

Đường hô hấp dưới

4. Nhu mô phổi gồm phế nang, mô kẽ phổi và các mạch máu phổi

Nhu mô phổi

II. Chức năng bộ máy hô hấp

Đường hô hấp trên ngăn chặn các vật lạ đi vào đường hô hấp dưới bằng phản xạ ho; lọc lại các hạt bụi đi vào đường thở nhờ hệ thống lông ở mũi; làm ấm, làm ẩm luồng khí đi vào phổi nhờ vào các mạch máu dày đặc xung quanh đường hô hấp trên

Đường hô hấp dưới dẫn không khí đi vào tận trong các phế nang

Nhu mô phổi trao đổi không khí cho cơ thể: O2 được đưa vào cơ thể và CO2 được đào thải ra ngoài

III. Các triệu chứng thường gặp khi mắc bệnh hô hấp

1. Triệu chứng toàn thân:

a. Sốt: là dấu hiệu cho thấy đã có bệnh lý viêm nhiễm nào đó xảy ra trong cơ thể

b. Mệt mỏi, đau nhức mình mẩy, chán ăn

2. Triệu chứng gợi ý tổn thương bộ máy hô hấp

a. Tổn thương đường hô hấp trên:

Triệu chứng mũi: hắt hơi, ngứa mũi, nghẹt mũi, chảy nước mũi

Triệu chứng xoang: nhức đầu, nhức trán, chảy nước mũi mủ, đau răng

Triệu chứng hầu họng: đau họng, rát họng, ngứa họng, ho khan

b. Tổn thương đường hô hấp dưới:

Triệu chứng thanh quản: khàn giọng, khó nói

Triệu chứng phế quản: ho khan, hay ho đàm, nặng tức ngực

Triệu chứng tiểu phế quản: khó thở, thở khò khè, thở rít

c. Tổn thương nhu mô phổi:

Khó thở, đau ngực khi hít sâu vào, ho khạc đàm, ho ra máu

Các bệnh lý hô hấp thường gặp sẽ lần lượt được trình bày trong chuyên mục Các bệnh lý hô hấp thường gặp bao gồm:

Hen suyễn

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

Viêm phổi

Viêm mũi dị ứng

Trào ngược dạ dày thanh quản

Viêm phế quản cấp

Giãn phế quản

Tràn dịch màng phổi

Xơ phổi

Ung thư phế quản

Tâm phế mạn

Lao

Lao sơ nhiễm

Lao hạch

Lao kháng thuốc

Cúm

Nghiện thuốc lá

Ngưng thở tắc nghẽn khi ngủ

IV. Các biện pháp điều trị bệnh lý hô hấp thông thường

1. Điều trị có dùng thuốc

a. Điều trị phòng ngừa:

Tiêm ngừa cúm, viêm phổi

Uống thuốc tăng cường miễn dịch

b. Điều trị triệu chứng:

Điều trị giảm ho, long đàm

Điều trị giảm đau

c. Điều trị căn nguyên:

Điều trị kháng sinh

Điều trị kháng viêm

Điều trị dãn phế quản

Điều trị kháng ung thư

Điều trị miễn dịch đặc hiệu

2. Điều trị không dùng thuốc

a. Cai thuốc lá

b. Dinh dưỡng điều trị

c. Phục hồi chức năng hô hấp