Cao huyết áp (tăng huyết áp) không có triệu chứng và có thể nguy hiểm nếu không được điều trị. Tăng huyết áp khiến bạn có nguy cơ bị đột quỵ, đau tim và các vấn đề khác. Gần một nửa số người trưởng thành bị tăng huyết áp không nhận ra điều đó. Vì vậy, việc kiểm tra là rất quan trọng. Thay đổi chế độ ăn uống, tập thể dục và dùng thuốc có thể giúp bạn duy trì huyết áp ở mức bình thường.

Tăng huyết áp là gì?

Tăng huyết áp được định nghĩa và chẩn đoán khi lực đẩy máu vào thành động mạch của bạn ở mức quá cao so với tiêu chuẩn. Điều này sẽ làm tổn thương động mạch của bạn theo thời gian và có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như đau tim và đột quỵ 

Các chuyên gia y tế gọi Tăng huyết áp là “kẻ giết người thầm lặng”, bạn có thể bị tăng huyết áp mà không xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào. Vì vậy, bạn có thể không nhận thức được những triệu chứng bất thường của cơ thể sớm để chủ động đi khám sức khỏe.

Huyết áp (HA) là thước đo áp lực hoặc lực đẩy của máu lên thành mạch máu. Chỉ số huyết áp có 2 thông số cần quan tâm:

• Chỉ số ghi ở trên (hoặc đằng trước) là huyết áp tâm thu, đo áp lực lên thành động mạch khi tim bạn đập hoặc co bóp.

• Chỉ số ghi ở dưới (hoặc đằng sau) là huyết áp tâm trương. Điều này đo áp lực lên thành động mạch giữa các nhịp đập khi tim bạn thư giãn.

Huyết áp được đo bằng đơn vị milimet thủy ngân (mmHg).

Làm sao để biết liệu bạn có bị Tăng huyết áp không?

Kiểm tra huyết áp thường xuyên là phương pháp duy nhất để nhận biết mình có bị tăng huyết áp hay không. Bạn có thể tự đo huyết áp tại nhà hoặc nhờ sự trợ giúp của nhân viên tại các cơ sở y tế. Bạn nên kiểm tra huyết áp thường xuyên, chứ không nên đợi đến đợt kiểm tra sức khỏe định kỳ hàng năm, ngay cả khi bản thân bạn cảm thấy khỏe mạnh. 

Tăng huyết áp thường không khiến bạn cảm thấy mệt mỏi quá nhiều. Do vậy, việc đo huyết áp thường xuyên là một hành động quan trọng trong chu trình chăm sóc sức khỏe. Vì vậy, những lần kiểm tra này rất quan trọng và có thể cứu sống. Nếu huyết áp của bạn cao hơn mức bình thường, nhân viên y tế sẽ đề nghị/ hướng dẫn bạn thay đổi lối sống và/hoặc sử dụng thêm các loại thuốc điều trị nhằm hỗ trợ giảm chỉ số huyết áp của bạn.

Tiêu chuẩn chẩn đoán Tăng huyết áp

Các định nghĩa về Tăng huyết áp có thể khác nhau một chút tùy thuộc vào nơi bạn sống. Tại Hoa Kỳ, các chuyên gia y tế định nghĩa Tăng huyết áp (tăng huyết áp) là:

• Huyết áp tâm thu ít nhất là 130 mmHg và/hoặc

• Huyết áp tâm trương ít nhất là 80 mmHg.

Ở châu Âu, các chuyên gia y tế định nghĩa tăng huyết áp là:

• Huyết áp tâm thu ít nhất là 140 mmHg, và/hoặc

• Huyết áp tâm trương ít nhất là 90 mmHg.

Tăng huyết áp phổ biến trên thế giới như thế nào?

Tăng huyết áp là bệnh lý tim mạch rất phổ biến trên thế giới. Tại Mỹ, ước tính có 47% người trưởng thành bị tăng huyết áp, tương đương với khoảng 116 triệu người. Trong số đó, 37 triệu người có huyết áp ít nhất là 140/90 mmHg.

Tăng huyết áp gây ra hoặc góp phần gây ra hơn 670.000 ca tử vong ở Mỹ vào năm 2020.

Tổ chức Y tế Thế giới WHO ước tính trên toàn cầu có hơn 1,2 tỷ người trong độ tuổi từ 30 đến 79 bị tăng huyết áp. Khoảng 2 trong 3 số người đó sống ở các nước có thu nhập thấp hoặc trung bình.

Triệu chứng của bệnh tăng huyết áp là gì?

Thông thường, Tăng huyết áp không gây ra biểu hiện ra các triệu chứng điển hình, đó là lý do tại sao các ngành y tế gọi nó là “kẻ giết người thầm lặng”. Bạn có thể bị Tăng huyết áp trong nhiều năm mà không hề biết. Trên thực tế, Tổ chức Y tế Thế giới ước tính rằng 46% người trưởng thành bị tăng huyết áp không biết mình mắc bệnh.

Khi huyết áp cao từ 180/120mmHg trở lên, bạn có thể gặp các triệu chứng như đau đầu, tim đập nhanh hoặc chảy máu cam. Những trường hợp tăng huyết áp cao quá mức hoặc đột ngột cần được chăm sóc y tế hoặc cấp cứu ngay lập tức.

Phân loại tăng huyết áp

Bác sĩ sẽ chẩn đoán bạn mắc một trong hai loại Tăng huyết áp:

• Tăng huyết áp nguyên phát: Nguyên nhân của loại Tăng huyết áp phổ biến hơn này (khoảng 90% trường hợp người lớn ở Hoa Kỳ) bao gồm các yếu tố lão hóa và lối sống như không tập thể dục đầy đủ.

• Tăng huyết áp thứ phát: Nguyên nhân của loại Tăng huyết áp này bao gồm các tình trạng bệnh lý khác nhau hoặc loại thuốc bạn đang dùng.

Tăng huyết áp nguyên phát và thứ phát có thể cùng tồn tại. Ví dụ, một nguyên nhân thứ phát mới có thể khiến huyết áp vốn đã cao lại càng cao hơn.

Người bệnh cũng có thể nghe nói về tình trạng Tăng huyết áp xuất hiện hoặc biến mất trong một số tình huống nhất định. Các loại tăng huyết áp này là:

• Tăng huyết áp áo choàng trắng (Hội chứng áo choàng trắng): Huyết áp của bạn ở mức bình thường ở nhà nhưng lại tăng cao ở cơ sở y tế.

• Tăng huyết áp ẩn giấu: Huyết áp của bạn bình thường ở cơ sở y tế nhưng lại tăng cao ở nhà.

• Tăng huyết áp kéo dài: Huyết áp của bạn tăng cao ở cơ sở y tế và tại nhà.

• Tăng huyết áp về đêm: Huyết áp của bạn tăng lên khi bạn ngủ.